İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet: Devlet Yönetimi hakkında bilgi veriniz.

İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet: Devlet Yönetimi hakkında bilgi veriniz.
A. DEVLET YÖNETİMİ
Kavramlar
Kut anlayışı: Hükümdarlığın Gök tanrı tarafından verildiğine inanma
Veraset sistemi: Ülkenin Hanedan üyelerinin ortak malı sayılması.
İkili teşkilat: Ülkenin sağ-sol doğu-batı şeklinde yönetilmesi.
Federatif yapı: İslamiyet öncesi Türklerde Hakan ülkenin doğusunu yönetirdi. Yabgu ise ülkenin batısını yönetirdi. Yabgu içişlerinde serbest dış işlerinde Hakan’a bağlıydı. İşte bu yapıya Federatif yapı denilmiştir.
Ataman (İnanç İnal): Tigin Eğitmeni
Örgin: Taht
Otağ:  Hükümdarın çadırı
Kün: Halk
Tuğ: Sancak
Balık: Şehir
Yarlığ: Hükümdarın buyruğu
Oksızlık: Bağımsızlık
Orun: Eski Türklerde mecliste oturulan yer mevkii
Ülüş: Pay
Oymak:  Aralarında dil kültür, ekonomi, kan birliği olan göçebe veya yerleşik topluluk, cemaat, aşiret.
Oba: Birkaç çadırdan ibaret göçebe topluluğu.
Oğuş=Urug=Bod=Budun=İl-El
Aile=Sülale=Boy=Millet=Devlet
Türklerde devlet sistemi yukarıda gösterildiği gibi oluşmuştur. Ailelerin birleşmesiyle sülaleler, sulalelerin birleşmesiyle boylar, boyların birleşmesiyle millet, millet de devleti oluşturmuştur. Ayrıca Türklerde devlet; bağımsızlık, halk, ülke ve teşkilat olmak üzere birbirini tamamlayan dört ögeden oluşmaktadır.
Devletin başında hükümdar bulunmaktadır.
*Hükümdarın Unvanları: Han, hakan, kağan, şanyü, idikut, ilteber, tanhu, ilteriş, ay tengri.
Hükümdarlık Alametleri: Otağ,örgin, tuğ, davul, kotuz(sorguç), yay, kama, kılıç, kur(kemer), berge(kamçı)
Hükümdarın Görevleri: 
Halkını korumak, adaleti sağlamak, açları doyurmak, çıplakları giydirmek, töreyi uygulamak, kurultay toplantılarını düzenlemek, orduyu komuta etmek, ülke topraklarının bütünlüğünü, bağımsızlığını korumak.
** Türkler hükümdarlarına devlet yönetme yetkisinin Gök tanrı tarafından verildiğine inanmışlardır. Bu yetkiyi ”Kut” deyimi ile ifade etmişlerdir. Kut, kan yolu ile babadan oğula geçmiştir.
** Ülke hanedanın ortak malıdır. Veraset sistemi denilen bu anlayışa göre, hükümdarın oğulları dışında hükümdar soyundan gelen diğer erkeklerin de tahta geçme hakkı vardır.
°° Bu nedenle aile üyeleri arasında sık sık taht kavgaları yaşanmıştır. İç mücadeleler Türk devletlerinin zayıflamasına ve yıkılmasına neden olmuştur.
** Hükümdarın eşlerine Katun(Hatun) denilmiştir. Kağan olmadığında devlet başkanlığı yapmış, elçi kabulünde bulunmuş ve meclis toplarına katılmıştır.
Yönetimde hatunların da söz sahibi olduğunun kanıtıdır.
** Devlet ikili teşkilat sistemine göre yönetilmistir. Bu teskilatlanmaya göre ülke sağ-sol doğu-batı olarak ikiye ayrılır. Hükümdar bu bölümlerden birini yönetirken diğerine hükümdarın egemenliğini taşıyan bir idareci gönderilmiştir.
** ikili teşkilatla ülke yönetimini kolaylaştırmak amaçlanmıştır. İkili teşkilat, Türk devletlerine federatif özellik katmakla beraber Türk devletlerinin yıkılmasında da etkilidir. İkili teşkilatı ilkkez Asya Hun Devleti uygulanmıştır.
** Türk Devletlerinde hükümdarın yanında, devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı Kurultay (Toy) adını taşıyan bir de meclis bulunmaktadır. Kurultaya hakan, hatun, hanedan üyeleri, boy beyleri, ordu komutanları katılmıştır. Kurultay üyelerine Toygun adı verilmiştir.
** Kurultayın başkanı hükümdardir. Hükümdar olmadığı zamanlarda devlet müşaviri anlamına gelen Aygucu başkanlık etmiştir. Yılda iki kez toplanan kurultay töreye uymak zorundadır. ancak gerektiğinde hükümdarın onayıyla birlikte törede değişiklik yapılabilmiştir.
** Kurultayda son söz Kağan’a ait olduğu için kurultay danışma meclisi özelliği taşımaktadır.
Kurultayın yanı sıra danışma meclisi olan Keneş, (Kengeş) adı verilen bir meclis bulanmaktadır.
Devlet işlerinin Kurultayda görüşülüp belirlenmesi yönetimde demokratik bir anlayış olduğunun göstergesidir.
** Kurultayın varlığı halkın yönetime katıldığının kanıtı değildir.
 
 
 
 
 

Our Score

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir