İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet: Din ve İnanış hakkında bilgi veriniz.

İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet: Din ve İnanış hakkında bilgi veriniz
Din ve İnanış
Balbal: Ölen kişinin mezarlarının başına dikilen heykel.
Maniheizm: Uygurların kabul ettiğin ölen kişi için düzenlenen tören
Yuğ aşı: Cenaze yemeği
Kurgan:  Ölen kişi için yapılan tümsek mezar.
Şaman: Din adamlarına verilen ünvan
Kam: Din adamlarına verilen ünvan
Baksı: Din adamlarına verilen ünvan Ongun:  Totemlere verilen ad (kutsal hayvan)
Uçmağ: Cennet
Tamu: Cehennem
İduk: Kutsal yer
Tapınak: İbadet yeri
Umay:  Tanrıça
Kült: inanç
Yada taşı: Yağmur yağmasında rüzgarın esmesinde etkili olduğuna inanılan kutsal taş.
** Türklerin eski inançlarından biri Totemizm’dir. Kutsal sayılan hayvana ise ongun adı verilmiştir.
** Eski Türkler tabiatta bulunan bazı gizli güçlerin varlığına inanmışlardır. Güneş ay, yıldız, dağ, kaya, orman gibi unsurları kutsal saymışlardır. Doğada kutsal sayılan yerlere İduk denilmiştir.
** İslamiyet öncesi Türkler ölmüş büyüklerinin ruhlarına inanmışlar, atalarından kalan hatıraları kutsal saymışlardır. Bu inanca Atalar kültü denilmektedir.
** İslam öncesi Türklerdeki en yaygın inanışa ise Gök tanrı inanışıdır. “Gök Tanrı” tek yaratıcıdır. İnsanlara yol gösteren cezalandıran ve ödüllendiren ulu bir varlıktır.
** Türkler cennet ve cehennem kavramlarına öldükten sonra yeniden dirilme düşüncesine de inanmışlardır.
** Ölü gömme törenlerine Yuğ adı verilmiş ölen kişinin ardından yas tutulup yemek verilmiştir. Ölen kişinin ardından yakılan ağıtlara da Sagu denilmiştir.
°°Yuğ ve Sagu ahiret inancının kanıtı değildir.
** Mezarlarına Kurgan adını vermişlerdir. Öldükten sonra yaşama inancından dolayı ölüleri; değerli eşyaları, atı ve silahı ile birlikte gömmüşlerdir.
°° Ölen kişinin eşyaları ile gömülmesi ahiret inancının kanıtıdır.
**Mezarın başında hayattayken öldürdüğü düşman sayısınca Balbal adında taştan heykeller dikilmiştir. ** Balbal, portre ve heykel sanatına örnektir.
** Türkler arasında başka dinlerde yayılmıştır. Uygurlar Mani ve Budizm dinlerini benimsemişlerdir. Mani dini et yemeği yasaklamasına rağmen Uygurlar et yemeye devam etmişlerdir. Ancak Mani dini etkisiyle edebiyat ve sanat alanında gelişmişlerdir.
** Hazarlar arasında Musevilik Hristiyanlık ve İslamiyet yayılmıştır.
** Avarlar, Macarlar, Bulgarlar, Peçenekler ve Kumanlar Hristiyanlığı kabul etmişlerdir.
Not:
Bulgarlar; Tuna Bulgarları ve İtil Bulgarlar olmak üzere ikiye ayrılır. Tuna Bulgarları hristiyanlığı, itil Bulgarları İslamiyeti benimsemişlerdir. Ancak herhangi bir yerde bir soruda  karşılaşıldığında herhangi bir ayrım yapılmadan sadece “Bulgarlar” ifadesi yer alıyorsa Hristiyanlık dini düşünülmelidir.
** Tarihi süreç içerisinde Türkler arasında en çok yayılan din ise  İslamiyet olmuştur. İslamiyet dışındaki dinleri kabul eden Türk toplulukları bulundukları bölgelerde azınlık kaldıkları için bir süre sonra Türklük özelliklerini yitirmişlerdir.
°° Şamanizm bir dinden daha çok sihir büyü gizli güçleri inanma biçiminde ortaya çıkmıştır. Bu işi yapan kişiye Şaman, Kam, Baksı denilmiştir.
°° Şamanlar devlet işinde görev almamış ve imtiyazlı bir sınıf olmamıştır.
°° Orta Asya Türk devletlerinde din adamları ayrıcalıklı bir sınıf oluşturmamıştır. Diğer bir ifade ile Türklerde ruhbanlık yoktur.
**Gök tanrı inancı ile İslamiyet’in bazı özelliklerinin benzer olması Türklerin İslamiyeti kabul etmelerinde önemli bir etken olmuştur.
°° Kişinin mumyalanması, uçmağ tamu kavramları ve ölen kişinin eşyaları ile birlikte görülmesi ahiret inancının kanıt olarak gösterilebilir.